10 Aralık 2011 Cumartesi

Antalya Türkçesi



"amat emmi'nin köpeği gunlamış mı ben onu öğrenip gelivereyim, sen de bunu böle yapagoyadurusun. aban gelince bulaşıkları yüvsün emi."

ne demek bu!

"ahmet amca'nın köpeği doğum yapmış mı ben öğrenip geleyim, sen de elindeki işi yapmaya devam et. aban gelince bulaşıkları yıkasın, olur mu?"

efendim, bu şivede önemli üç unsur vardır:

birincisi; fiiller genellikle kurallı bileşik fiil olarak kullanılır ( yapıver, ediver, geliver, bekleyedur, deyiver...). antalya'da bulunduğunuz süre içinde fiilleri yalnız bırakmayın, birleştirin gitsin.

- şu yemeği yapıver.

ikincisi; bildiğimiz gibi türkçe dil bilgisinde dört zaman vardır (geçmiş zaman, şimdiki zaman, gelecek zaman, geniş zaman). antalyalılara bu dört zaman yetmemiş olacak ki 5. zaman diyebileceğimiz "eylemin geçmişte başladığı, şu anda devam ettiği ve gelecekte de devam edeceği bir zaman" oluşturmuşlar. nedir yani? örnek: "sen de bunu böle yapagoyadurursun" bu cümlede eylem geçmiş bir zaman diliminde misal 5 dk önce başlamıştır, şu anda yapılıyordur ve bir süre daha yapılmaya devam edilecektir.

üçüncüsü; bir cümlenin içinde kaç tane fiil var acaba diye düşünmeyim. en son fiil ne diyorsa onu yapın yoksa işin içinden çıkamazsınız. aslına bakarsanız son fiille de işin içinden çıkamazsınız ya neyse.

- ben kitapları bi koşu gidip alıp geleyim.

sosyal ağlarda dolaşan şöyle bir örneği var, daha çok Manavgatlıca  ama olsun;